Hoe te oordelen over Alexander 'de Grote'?

Door	Dr. Rolf Strootman, docent oude geschiedenis Universiteit van Utrecht
Datum	13 februari 2023
Tijd	20.00 - 22.00 uur
Plaats	Walkartcentrum, Kerkweg 19, Zeist
Opgave	bij Ineke Krediet, tel. 030-6923828 of via de contactpagina van de website. Deelnemers aan alle avonden hebben voorrang bij inschrijving!!
Kosten	€ 30,00 (5 avonden) of € 6,00 per avond voor leden en vrienden van de Walkartgemeenschap; € 40,00 (5 avonden) of € 8,00 per avond voor niet-leden/vrienden. Gratis voor leden van het Klassiek Verbond (via lidmaatschap). Gratis voor scholieren (gesubsidieerd door het Klassiek Verbond). Koffie en thee worden u aangeboden door de Walkartgemeenschap.

In de hedendaagse geschiedschrijving wordt Alexander de Grote doorgaans Alexander III genoemd, of ‘Alexander van Macedonië’.
De erenaam ‘de Grote’ is volgens velen te veel eer voor deze veroveraar. Want wat bracht deze Alexander eigenlijk teweeg, behalve de val van het Perzische Rijk, de voortijdige dood van honderdduizenden mensen, en het ontstaan van een complete politieke chaos die tot een halve eeuw na zijn dood zou voortduren?

Geen enkele historische figuur uit de Oudheid is zo omstreden als Alexander ‘de Grote’.
Voor de een is hij een ontdekkingsreiziger avant la lettre, die voor interculturele connectiviteit zorgde en aan de wieg stond van een nieuwe hybride cultuur die moderne historici ‘Hellenisme’ noemen.

In de jaren dertig beschreef de Britse historicus W. W. Tarn hem als een idealistische dromer die niets minder dan wereldvrede en de eenheid van alle mensen nastreefde; maar voor
veel Duitse historici uit die tijd was Alexander geen haar beter dan de dictator die destijds in Duitsland aan de macht was. Alexander is gezien als de stichter van een nieuw, Grieks Macedonisch wereldrijk, als iemand die alleen maar een allang bestaand imperium integraal overnam zonder zelf iets nieuws te creëren, én als de gewelddadige verwoester van het Perzische Rijk. Wie het weet mag het zeggen. Ondertussen wordt de vraag naar de historische betekenis van Alexander steeds belangrijker.
In een tijd waarin we zoeken naar een meer inclusieve visie op de ‘Klassieke Oudheid’, bijvoorbeeld door verder te kijken dan alleen de Mediterrane wereld, begint het beeld van Alexander als een ‘Europese’ veroveraar of ontdekkingsreiziger opnieuw te kantelen.
In deze lezing gaan we in op de steeds veranderende visies op Alexander, en op de vraag waar we nu staan.